Ik ben wie ik denk te zijn…
Gerrie ter Haar, Emeritus-hoogleraar Religie en Ontwikkeling aan het International Institute for Social Studies van de Erasmus Universiteit Amsterdam, maakte een tweetal jaar geleden, tijdens een interview voor n’GO Magazine, een bijzonder pertinente bedenking, die vandaag – in de context van de Europese vluchtelingencrisis – haar volledige actualiteitswaarde bewijst.
“Het beeld dat wij van anderen vormen komt vaak niet overeen met hun zelfbeeld en -bewustzijn”, zegt ze. “Het is heel belangrijk om dit besef mee te nemen in ons ontwikkelingsbeleid. Wij maken voortdurend de identiteit van de anderen, veelal op basis van materiële eigenschappen. Wie er slordig bijloopt is arm.”
“In de jaren 90 werd onderzoek verricht naar nieuwe religieuze gemeenschappen van Afrikanen in Europa. Christelijke migranten uit Ghana dachten dat ze door hun gedeelde religie welkom zouden zijn in Europa en gesteund zouden worden. Ze stelden echter al snel vast dat ze op die gemeenschappelijke religieuze identiteit niet werden aangesproken en dat alle deuren dicht bleven. Enkel op basis van hun culturele identiteit, hun Afrikaan-zijn, konden ze op hulp rekenen. Aan het einde van de vorige eeuw werd Ghana officieel verklaard tot ‘highly dependant country’, waardoor het land aanspraak kon maken op extra geldelijke hulp. Het land reageerde echter bijzonder boos; ze wilden geen geld als arme ontvangen. Spiritueel zijn we heel rijk, zo redeneerden zij.”
In dit licht wordt TOPOI, een methode voor interculturele omgang die we in het n’GO-nummer van november 2015 belichtten, heel waardevol. TOPOI is een genuanceerd analyse- en interventiemodel, dat alle ruimte geeft aan een open gesprek tussen unieke mensen in unieke situaties. Ze laat toe dat ieder zichzelf presenteert zoals hij dat zelf wil.
Werk aan de winkel…
SYLVIE WALRAEVENS